Rafał Kowalski.Odbicia

"Gdy patrzymy na obrazy Rafała Kowalskiego, nie stajemy się obojętni na widziane obrazy. Nasuwają się nam skojarzenia ze zdjęciami widzianymi w czarno-białych gazetach, które jeszcze do „wczoraj” - do niedawna wpadały w nasze ręce. Artysta inspirował się estetyką undergroundową lat 80-tych i 90 – tych, w stylu pism młodzieżowych poświęconych muzyce niszowej / undergroundowej – generalnie istniejącej poza głównym nurtem. Możemy zobaczyć obrazy które mógłby być zdjęciami przeznaczonymi do legitymacji uczniowskiej. Możemy zobaczyć rockowe koncerty, ludzi rozmawiających, boks, postać kobiety powoli znikającej w bieli – gdzie dostrzegamy jej „powidok”.

To co widzimy na pierwszy rzut oka zaczyna nas zastanawiać, a skojarzenia do przeszłych zdjęć z gazet, wprawiają nas w zadumę, tęsknotę a może także skłaniają nas do pomyślenia o przeszłości.
Artysta już na tym etapie zaczyna nie tylko poprzez odwołanie do zbiorowej pamięci, do możliwych symboli i wspomnień; wchodzi z nami w polemikę, czy to co widzimy jest prawdziwe czy fałszywe. Przecież możemy zobaczyć dwa podobne obrazy, w których wprowadzone są zmiany. Nie są one jednak identyczne. W pewnym ułamku przypominają retuszowane zdjęcia, które chcieliśmy kiedyś wywołać do dokumentów. Retuszu dokonywali przecież Fotografowie w swoich studiach. Ale nie o tym. Obrazy, które będąc obok siebie różnią się od siebie w sposób minimalny - są jak czas, który zaciera kształty, powoli odchodząc w przeszłość. Patrzymy na nie dwa razy, chcąc porównać, upewnić się co do tego co ostało się w naszej świadomości. To wszystko jest formą budowania łączności przeszłości z teraźniejszością. To odzwierciedlenie realnej rzeczywistości w świadomości człowieka.

Artysta traktuje ten temat bardziej jako punkt wyjścia do eksperymentów, w których w wartościach formalnych znajduje się powielenie, mechaniczność, ingerencja, powidok. Zestawione zostają one z kwestią pozostania autentycznym, bo przecież pozbawione zostają ekspresji malarskiej czy celowej narracji. Nie wpływa to jednak na charakter tych przecież oryginalnych dzieł, które pozostają formą własnej wypowiedzi. Artysta, czerpiąc z tradycji tworzy inną jakość obrazu poprzez odejście od znanego nam sposobu malowania, stwarza ją na nowo."

Kaja Kozon

Rafał KOWALSKI

Ur. 1973 w Warszawie. Absolwent warszawskiego Liceum Sztuk Plastycznych im. Wojciecha Gersona. W roku 1994 rozpoczął studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni malarstwa prof. Mariana Czapli i rysunku prof. Tomasza Żołnierkiewicza. Następnie studiował w pracowniach malarstwa profesorów: Jana Tarasina, Leona Tarasewicza, Krzysztofa Wachowiaka i rysunku prof. Ryszarda Sekuły. W 1998 roku prowadził program telewizji edukacyjnej pt. „Wizje na wizji” a w 1999 r. obronił z wyróżnieniem dyplom w pracowniach: malarstwa prof. Krzysztofa Wachowiaka i struktur wizualnych prof. Jacka Dyrzyńskiego. Od 1999 do 2004 pracował na stanowisku asystenta w pracowni prof. Marka Sapetto, a od 2004 roku do 2014 w pracowni rysunku prof. Marka Wyrzykowskiego. W latach 2001 do 2007 współtworzył pracownię malarską „Magazyn Odieży” na warszawskiej Pradze. W roku 2008 obronił doktorat. W wyniku pożaru kompleksu pracowni na warszawskiej Pradze w roku 2013 utracił cały dorobek artystyczny, co spowodowało czasowe wstrzymanie działalności artystycznej. Od 2015 do 2019 pracował jako adiunkt w pracowni malarstwa Prof. Krzysztofa Wachowiaka. Tytuł doktora habilitowanego uzyskał w roku 2018. Obecnie pracuje na stanowisku Profesora Uczelni prowadząc II Pracownię Rysunku na macierzystym Wydziale.

Czynnie prowadzi działalność artystyczną i wystawową. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem oraz instalacją. W swojej pracy przywiązuje szczególną wagę do tradycji i jej łączności z teraźniejszością. Interesuje się prawdą i fałszem w malarstwie, redefinicją języka sztuki oraz takich podstawowych dla niej pojęć jak autentyczność i oryginalność. Kwestionując granice, które wyznaczają między powieleniem, kopią i zapożyczeniem a indywidualną ekspresją i niepowtarzalnością odsłania znaczenie kontekstu w recepcji i interpretacji dzieła sztuki i uwypukla wagę nieprzewidywalności przypadku oraz jego rolę jaką pełni podczas definiowania postawy i indywidualizacji w procesie twórczym. Szczególne miejsce zajmują w jego poszukiwaniach wątki mimetyczne, naśladowania” i „fałszowania” przy pomocy malarstwa mechanicznych form zapisuj obrazu podważające koncepcję informacyjnej funkcji języka i przez zacieranie jego jednoznaczności formalnej dekonstrukcja przypisanych pojęciom znaczeń. Tym „falsyfikatom”, malarskim gestom, próbom wychodzenia poza utarte schematy, towarzyszą zaczerpnięte z codzienności tematy często pełne odniesień do zbiorowej pamięci czy symboli i zjawisk kultury.
Stypendysta Fundacji Kultury Polskiej w 2014 roku i Ministra Kultury i Sztuki w tym samym roku.